پاپ اسمیر چیست؟
پاپ اسمیر نوعی غربالگری برای سرطان دهانهی رحم است که برای بررسی وجود سلولهای سرطان و پیشسرطانی استفاده می شود. برای انجام این آزمایش، سلولهایی از دهانهی رحم بهآرامی برداشته میشوند و از نظر عادی یا غیرعادی بودن رشد بررسی میشوند. این کار در مطب پزشک صورت میگیرد. شاید در حین فرایند، کمی ناراحتی نیز پیش آید اما بعد از آن هیچگونه دردی در بلندمدت متوجه فرد نخواهد بود.
کسانی که به پاپ اسمیر احتیاج دارند
بیشتر زنان از ۲۱ سالگی به بعد باید آزمایش پاپ اسمیر را انجام دهند، زیرا برخی از زنان در خطر ابتلا به عفونت یا سرطان هستند. اگر شرایط زیر را دارید، باید تعداد آزمایشهایی که انجام میدهید بیشتر باشد:
- HIV مثبت دارید.
- در اثر شیمیدرمانی یا پیوند عضو، ایمنی بدنتان کاهش پیدا کرده است.
اگر بالای ۳۰ سال هستید و ۳ آزمایش پاپ اسمیر پشت سرهم را با نتیجهای مطلوب و عادی انجام دادهاید، از پزشکتان بخواهید که هر ۵ سال یکبار، این آزمایش را اگر همراه با غربالگری HPV یا غربالگری ویروس پاپیلوم انسانی است، برایتان انجام دهد. HPV، نوعی ویروس است که باعث زگیل میشود. دلایل اولیه ایجاد سرطان دهانهی رحم، انواع HPV ۱۶ و ۱۸ است. چنانچه به HPV دچار باشید، احتمال ابتلا به سرطان دهانهی رحم در شما بیشتر خواهد بود.
زنان بالای ۶۵ سال که تجربه آزمایشهای پاپ اسمیر را در گذشته داشتهاند و نتایجشان رضایتبخش بوده است، دیگر نیازی به انجام این آزمایش ندارند. حتی اگر همچنان روابط زناشویی دارید، باید آزمایش پاپ اسمیر را در برنامه درمانی-پزشکی خود قرار بدهید. علت اهمیت انجام این آزمایش این است که ویروس HPV میتواند سالها بهطور مخفی و پنهان در بدن بماند و ناگهان فعال بشود.
این آزمایش چند وقت یک بار باید انجام شود؟
سن | انجام پاپاسمیر |
بالای ۲۱ سال، نداشتن رابطه جنسی | نیازی نیست |
بالای ۲۱ سال، داشتن رابطه جنسی | هر ۳ سال یکبار |
۲۱ تا ۲۹ سال | هر ۳ سال یکبار |
۳۰ تا ۶۵ سال | هر۳ تا ۵ سال یکبار، اگر نتیجهی آزمایش اچ.پی.وی و پاپ اسمیر منفی است. |
۶۵ سال به بالا | ممکن است دیگر به آزمایش نیاز نباشد؛ با پزشک مشورت کنید. |
چگونه برای تست پاپ اسمیر آماده شویم؟
برای انجام آزمایش پاپ اسمیر میتوانید هماهنگیهای لازم را با متخصص زنان در معاینات سالیانه خود صورت بدهید یا مستقل از معاینات سالیانه، این آزمایش را انجام بدهید. از بابت هزینهی این آزمایش نیز زیاد نگران نباشید، زیرا بیشتر بیمهها هزینهی آن را تأمین میکنند.
اگر هنگام انجام آزمایش پریود باشید، پزشک زمان دیگری را برای آزمایش مجدد مشخص خواهد کرد. زیرا در دوران عادت ماهیانه احتمال دارد که نتیجه آزمایش کاملا صحیح نباشد. رابطه جنسی، دوش واژینال و استفاده از محصولات جلوگیری از بارداری اسپرمکش نیز در روز قبل از آزمایش، احتمال مداخله در نتیجهی صحیح را دارد.
در بیشتر موارد، انجام پاپ اسمیر در ۲۴ هفته اول بارداری نیز بلامانع است. بعد از این مدت، انجام پاپ اسمیر با درد توأم خواهد بود. بعد از زایمان نیز باید ۱۲ هفته صبر کنید و بعد آزمایش پاپ اسمیر را پیگیری کنید. آرام بودن بدن در هنگام انجام آزمایش پاپ اسمیر نقش مهمی در سهولت فرایند دارد. پس سعی کنید با روشهای آرامشبخش و تنفس عمیق و … خود را خونسرد و آرام نگه دارید.
در پاپ اسمیر چه اتفاقی می افتد؟
پاپ اسمیر شاید کمی آزاردهنده باشد، اما بهسرعت انجام میشود. در طول آزمایش باید به پشت بخوابید و پاها را باز کنید و کف پاها را روی رکابی مخصوص قرار بدهید. پزشک وسیلهای به نام اسپکولوم یا آینهی طبی را درون واژن قرار میدهد. این وسیله، واژن را باز نگه میدارد و دسترسی به دهانهی رحم را ممکن میسازد. سپس پزشک نمونهای از سلولهای دهانهی رحم را برمیدارد. چند روش برای برداشتن این نمونه موجود است. برخی از پزشکان از کاردکی مخصوص استفاده میکنند و برخی دیگر از کاردک و قلمموی مخصوص.
تعدادی از پزشکان نیز از ابزاری به نام «سیتوبراش» استفاده میکنند که ترکیبی است از کاردک و قلممو. بیشتر زنان هنگام نمونهبرداری کمی آزرده میشوند. نمونه دریافتشده نیز به آزمایشگاه منتقل میشود تا سلولها از نظر رشد غیرعادی بررسی شوند. احتمال دارد که بعد از نمونهبرداری کمی آزردگی با انقباض شکمی احساس بشود. ضمنا در بعضی موارد محدود، اندکی خونریزی واژینال نیز پس از نمونهبرداری ایجاد میشود. اگر خونریزی در روز بعد هم ادامه داشته باشد، باید موضوع را با پزشک در میان گذاشت.
نتیجه تست پاپ اسمیر
اگر نتیجه نرمال یا عادی باشد، یعنی رشد غیرعادی سلولی وجود ندارد. نتیجه عادی گاهی با عنوان «منفی» نیز شناخته میشود. اگر نتیجه آزمایشتان عادی باشد برای سال بعد نیازی به پاپ اسمیر مجدد نخواهید داشت.
اگر نتیجه پاپ اسمیر غیرعادی باشد، لزوما بهمعنای ابتلا به سرطان نیست. بلکه به این معناست که رشد غیرعادی سلولها در دهانهی رحم وجود دارد و شاید این رشد، حاکی از پیشسرطان باشد و بدن در آستانه ابتلا به سرطان قرار داشته باشد. سلولهای غیرعادی سطوح مختلفی دارند:
- آتیپیا (atypia)؛
- خفیف؛
- متوسط؛
- دیسپلازی شدید؛
- کارسینوم درجا.
سلولهای غیرعادی خفیفتر، از انواع پیشرفته رایجتر هستند. بسته به اینکه وضعیت سلولها به چه شکل باشند، تعداد آزمایشهای لازم، بررسی و معاینه دقیقتر بافت دهانهی رحم با روشی به نام «کولپوسکوپی» صورت خواهد گرفت. در حین انجام کولپوسکوپی، پزشک از نور و ذرهبین برای مشاهده دقیق واژن و بافتهای دهانهی رحم کمک میگیرد. در برخی از موارد نیز، پزشک برای بررسی بافت دهانهی رحم از بیوپسی یا بافتبرداری استفاده میکند.